Varis Hastalığı ile İlgili Merak Edilenler (2024 Güncel Bilgiler)

Varis hastalığı kadınlar arasında oldukça yaygın görülen bir sorundur. Toplumda yaklaşık olarak kadınların %30 unda çeşitli düzeyde görülmektedir. Bu oran yaş ilerledikçe daha da artmaktadır. (1) Bu yazımızda toplumun önemli bir kısmını etkileyen toplardamar genişlemesi sorunu hakkında merak edilen sorular detaylı olarak ele alınacaktır.

Önerilen Makale : Ameliyatsız Varis Tedavileri Nelerdir?

Varis Neden Olur?

Varis hastalığı toplardamarlarda meydana gelen bir hastalıktır. Toplar damarlar kanı temizlenmek üzere kalbimize taşıyan damarlardır. Bu damarların üzerinde kanın kalbe taşınırken geriye kaçmasını engelleyen kapakçıklar bulunmaktadır. Bu kapakçıkların bozulması kanın kalbe taşınırken geriye kaçmasına neden olmaktadır.

Kanın geriye kaçması sonucunda kirli kan damarda birikir. Damarda biriken kirli kan damarın yapısının bozularak genişlemesine neden olmaktadır. Bu yapısal bozulma varis olarak adlandırılmaktadır.

Varis oluşmasına neden olan başlıca durumlar şunlardır;

• İleri yaş
• Cinsiyet (kadınlarda erkeklerden çok daha yaygın görülür)
• Genetik yatkınlık (ailesinde varis olanlarda daha sık görülür)
• Gebelik ve doğum
• Uzun süre ayakta kalmak / oturmak
• Dar kıyafetler tercih etmek
• Hareketsiz bir yaşam tarzı

Ailesinde varis olan her bireyde de bu sorunun olacağını söylemek doğru olmaz. Ancak ailesinde varis olan bireylerde risk normalden 2 kat fazladır.

Varis Nasıl Geçer?

Varis hastalığı damarlarda ortaya çıkan yapısal bir sorundur. Bu nedenle kendi kendine geçmez. Mutlaka sorunlu damara doktor müdahalesi gerekir. Geliştirilen çağdaş yöntemler sayesinde her tür ve boyutta varis ameliyatsız yöntemlerle tedavi edilebilmektedir.

Güncel olarak kullanılan varis tedavi yöntemleri şunlardır;

• Lazerle varis tedavisi
• Radyo frekansla varis tedavisi
• Skleroterapi ile varis tedavisi
• Köpükle varis tedavisi
• Mikroflebektomi yöntemi ile varis tedavisi
• Yapıştırma ile varis tedavisi

Varis Belirtileri Nelerdir?

Varis, genellikle bacaklarda görülen ve damarların genişlemesiyle ortaya çıkan bir sağlık problemidir. Varis belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak genellikle şu şekilde kendini gösterir:

1. Bacaklarda Şişlik ve Ağrı

Varis hastalığının en yaygın belirtilerinden biri bacaklarda şişlik ve ağrıdır. Özellikle uzun süre ayakta kalındığında veya oturulduğunda bacaklarda rahatsızlık hissi yaşanabilir. Şişlik ve ağrı, genellikle günün ilerleyen saatlerinde daha belirgin hale gelir. Başlangıç aşamasındaki varislerde ağrı şikayeti yaşanmaz ama ilerlemiş varislerde şiddetli ağrı görülebilir. Hatta bu ağrılar kişinin sosyal hayatını zora sokacak düzeye ulaşabilir.

2. Kıvrımlı ve Ciltten Kabarık Damarlar

Varisli damarlar, cilt yüzeyinde mavi veya mor renkte görülebilir. Bu damarlar genellikle bacaklarda, özellikle de diz arkası ve baldır bölgesinde belirginleşir. Varislerin ilerlemesi ile birlikte bu damardan ciltten kabarık ve belirgin bir hal alır. Hem sağlık açısından hem de estetik açıdan istenmeyen bir görünüme neden olabilmektedir.

3. Yorgunluk ve Bacaklarda Ağırlık Hissi

Varisler bacaklarda yorgunluk hissine yol açabilir. Bu durum, özellikle uzun süre ayakta kalındığında veya yoğun fiziksel aktivite sonrası daha belirgin hale gelir. Ayrıca bazı kişilerde bacaklarda hissizlik veya karıncalanma da yaşanabilir.

4. Deri Değişiklikleri

Varis ilerledikçe bacak derisinde değişiklikler gözlemlenebilir. Cilt renginde koyulaşma, varisli bölgenin etrafında kaşıntı veya egzama benzeri döküntüler meydana gelebilir.

5. Bacaklarda Kramp ve Gece Krampları

Varis bazı hastalarda ise bacaklarda kramp şikayetine neden olmaktadır. Bu kramplar özellikle geceleri ortaya çıkan ve hastayı uykudan uyandıracak şiddette olabilmektedir.

6. İnce Cilt Altı Damarlar

Bazı kişilerde, cilt altında ince ince görünen damarlar olabilir. Bu damarlar genellikle varislerden önceki aşamayı gösterir ve cilt yüzeyinde belirginleşir. Bunlar kılcal damar ya da örümcek ağı varisler olarak da anılmaktadır.

Bu belirtilerden bir veya birkaçının oluşması hastanın varisleri olduğunu düşündürür. Net teşhis için mutlaka kalp ve damar cerrahisi uzmanına başvurulmalı ve doppler çekimi yapılmalıdır.

Varis Önlenebilir Mi?

Varis oluşumu gerekli tedbirler alınarak önlenebilir, risk en aza indirilebilir ya da varislerin ilerlemesi önlenebilir / yavaşlatılabilir. Varisler hem sağlık açısından hem estetik açıdan istenmeyen durumlara neden olmaktadır. Bu yüzden önlemek için alınması gereken tedbirler oldukça önemlidir. Özellikle genetik yatkınlığı olan bireylerin gerekli önlemleri alması varis oluşumundan korunmak için oldukça önemlidir.

1. Düzenli Egzersiz Yapın! Daha Hareketli Bir Yaşam Tarzı Benimseyin.

Düzenli egzersiz yapmak, bacak kaslarını güçlendirir ve kan dolaşımını artırır. Yürüyüş, yüzme ve bisiklet sürme gibi düşük etkili kardiyo egzersizleri, damarların sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir. Egzersiz sırasında bacak kaslarınızın çalışması, kanın kalbe geri dönmesine yardımcı olur.

Gün içerisinde araba kullanmak yerine yakın mesafelere yürüyerek gitmeyi deneyebilirsiniz. Uzun süre oturacağınız ya da ayakta kalacağınız durumlarda belirli aralıklarla mola vererek en azından odanın içerisinde biraz hareket edebilirsiniz.

2. Kiloyu Kontrol Altında Tutun!

Aşırı kilo, bacaklardaki damarlar üzerinde ekstra baskı oluşturarak varis riskini artırabilir. Dengeli bir diyet ve düzenli egzersiz ile sağlıklı bir kilo aralığını korumak, varislerin önlenmesine oldukça önemlidir.

Kilonuzu kontrol altına alarak varislerin oluşmasını ve ilerlemesini engelleyebilirsiniz.

3. Uzun Süre Aynı Pozisyonda Kalmayın!

Uzun süre oturmak veya ayakta kalmak, kanın bacaklarda birikmesine ve varis riskinin artmasına neden olmaktadır. Eğer gün boyunca uzun süre oturmanız gerekiyorsa, ara ara kalkıp yürüyüş yapın veya bacak egzersizleri yapın. Ayakta çalışıyorsanız, bacaklarınızı zaman zaman yukarı kaldırarak kan dolaşımını iyileştirin.

4. Varis Çorabı Kullanabilirsiniz.

Varis çorapları bacakların doğru noktalarına doğru oranda basınç uygulanmasını sağlar. Bu sayede kanın kalbe taşınmasına yardım eder. Böylece daha sağlıklı bir dolaşım olur, varislerin oluşması ve ilerlemesi engellenebilir.

Ayrıca varis çorabı kullanımı ile varise bağlı bacak ağrıları en aza indirilebilir.

5. Sağlıklı Beslenmeye Özen Gösterin!

Antioksidanlar ve vitaminler açısından zengin bir diyet, damar sağlığını destekleyebilir. Özellikle C vitamini, E vitamini, flavonoidler ve omega-3 yağ asitleri, damar duvarlarını güçlendirir ve kan dolaşımını iyileştirir. Meyve, sebze, tam tahıllar ve sağlıklı yağlar içeren dengeli bir beslenme planı uygulayın.

6. Dar ve Bacakları Sıkan Kıyafetlerden Kaçının!

Sıkı giysiler, bacaklarda kan dolaşımını engeller ve varis riskini artırabilir. Rahat ve serinletici kıyafetler tercih ederek bacaklarınızdaki kan akışını destekleyin.

7. Düzenli Sağlık Kontrolleri Yaptırın!

Varis riskini azaltmak için düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak önemlidir. Özellikle ailede varis öyküsü olan kişiler veya risk faktörlerine sahip olanlar, doktorlarıyla düzenli olarak görüşmeli ve bacak sağlıklarını kontrol ettirmelidir.

Varis oluşumları fark edilir ise erken dönemde tedavi edilerek ilerlemesi engellenmelidir.

8. Sigara ve Alkol Tüketimini Azaltın!

Sigara ve aşırı alkol tüketimi damar sağlığını olumsuz etkileyebilir. Sigara içmek damar duvarlarını zayıflatabilir ve varis riskini artırabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, varislerin önlenmesine yardımcı olabilir.

9. Akşamları Bacaklarınızı Kalp Seviyesinden Yukarı Olacak Şekilde Tutarak Dinlendirin!

Otururken bacakları yükseltmek, bacaklarda kan birikimini azaltabilir ve kan dolaşımını iyileştirebilir. Uzun süre oturmanız gerektiğinde, ayaklarınızı bir tabure veya yastık üzerine koyarak dinlendirin.

Özellikle gün sonunda bacaklarınızda oluşan ağrının hafiflemesi ve kan dolaşımının düzenlenmesi için bacaklarınızı kalp seviyesinden yukarıda olacak şekilde kaldırarak dinlendirin.

10. Gebelik ve Doğum Sürecinde Önlemlere Daha Çok Dikkat Edin!

Hamilelik ve doğum sürecinde hormonlarda görülen değişimler varis oluşma riskini arttırmaktadır. Bu tür dönemlerde bol sıvı tüketmeli, hareketli olmalı ve mümkünse varis çorabı kullanılmalıdır.

Varis Ağrısı Nasıl Geçer?

Varis ağrısı özellikle geceleri ortaya çıkan bir ağrıdır. Hastalar tarafından bacaklarda ağırlık hissi olarak da tanımlanmaktadır. Bazı hastalarda ise ağrıya ek olarak kramp şikayeti de görülmektedir.

Varis ağrısından kurtulmak için öncelikle varisler yapısına uygun ameliyatsız yöntemle tedavi edilmelidir. tedavi sürecine kadar ağrı şikayetinden kurtulmak için ise varis çorabı kullanılması önerilir. Ek olarak yukarıda bahsedilen şekilde akşamları bacaklar yukarı kaldırılarak dinlendirilmelidir.

Varis İçin Hangi Doktora Gidilir?

Varis teşhis ve tedavisi için kalp ve damar cerrahisi alanına gidilmelidir. Tercihen varis tedavileri alanında uzman bir kalp ve damar cerrahisi uzmanı tercih edilmelidir. Bu sayede varislerinizden en güncel ve ameliyatsız yöntemlerle kurtulabilirsiniz.

Varis Kremle Tedavi Edilir Mi? Varis Kremi Önerisi

Varis damarın yapısında ortaya çıkan yapısal bir sorundur. Bu nedenle cilt üzerinden sürülen bir kremle tedavisi mümkün değildir.

Varisli Damarların Kararması Normal Mi?

Varisli damarların cilt altında koyulaşması veya kararması, genellikle ilerleyen varis hastalığının bir belirtisi olabilir. Bu durum, cilt altındaki damarların basıncının artması nedeniyle meydana gelir.

Bu sorular, varis hastalığı hakkında geniş bir bilgi yelpazesi sunar ve hem hastaların hem de sağlık profesyonellerinin konuyu daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir.

Kaynaklar

Antani, M. R., & Dattilo, J. B. (2017). Varicose veins. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470194

Bradbury, A., Evans, C., Allan, P., Lee, A., Ruckley, C. V., & Fowkes, F. G. R. (1999). What are the symptoms of varicose veins? Edinburgh vein study cross sectional population survey. Bmj, 318(7180), 353-356. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC27720