Makatta Kaşıntı, Kötü Koku, Akıntı ve Islaklık Sebepleri Nelerdir?
Genellikle şikayetler birbirine eşlik eder ancak sadece biri ile karşılaştığımız da olmaktadır. Üçünün beraber olduğu durumlarda temel sorun akıntıdır, akıntı kötü kokulu olduğu için ortaya çıkan pis konu rahatsız eder bunun yanı sıra yine bu akıntının içeriği deriyi rahatsız edici maddeler olduğu için tahrişe bağlı kaşıntı olur. Tabi ki sadece birinin olması da sık rastlanır mesela sadece kaşınma olabilir.
Makatta Kaşınma Neden Olur
– Kıl kurdu
– Mayasıl
– Mantar
– Siğil (Kondilom)
– Fistül hastalığı
– Bölgenin aşırı temizlenmesi
– Yeterince temizlenmemesi
– Baharatlar
– Mayalı içecekler
– Aşırı kilo
– Fazla terleme (makatta terleme)
– Dış basur
– Makat çatlağı
– Talk pudrası kullanmak
Makatta Kaşıntı Nasıl Geçer?
Bütün hastalıklarda olduğu gibi öncelikle sebebi tespit etmek için muayene ve anoskop muayenesi yaptırılmalı, sebep bulunabilirse ortadan kaldırılmalıdır, hemoroid veya makat çatlağı vs. gibi hastalık varsa asıl hastalık tedavi edilmelidir. Yenilen gıdalara seçilmelidir.
Şikayetleri ortadan kaldırmak için bu soruna özel geliştirilmiş Pruzon Merhem kullanılmalıdır. Kaşıntının sebebi aşırı terleme ise Botox enjeksiyonu yapılır. Kaşıntının sebebi kıl kurduysa Kontil tablet ya da kontil süspansiyon kullanılır. Kilo verilmelidir. Aşırı terleme varsa botox yaptırılmalıdır. Temizliğe özen gösterilmeli ama temizlikte sadece su kullanılmalı, sabun vs asla kullanılmamalıdır.
Pudra kullanılmamalıdır. Siğil varsa en kısa sürede radyo frekansla yok ettirilmelidir (bulaşıcı olduğu için kesinlikle uzun süre bekletilmemelidir). Mayasıl varsa Pruzon Merhem kullanılmalıdır. Mantar hastalığı teşhisi çok sık konsa da bunların çoğu yanlış teşhistir çünkü bu bölgede mantar üreme şansı azdır ama seyrek görülse de Oceral, travogen benzeri mantar kremleri kullanılmalıdır.
Makatta Kötü Koku Neden Olur?
Makatında kötü koku şikayetiyle polikliniğe baş vuran hastaların azımsanmayacak bir kısmı kafaya taktığı için olmayan kokuyu alır, bu hastalığa kakosmi denir, tedavisi en problemli olanlar bunlardır, hastaya kokunun olmadığını anlatmak diğer hastalıkların tedavisinden daha zordur.
Gelelim diğer sebeplere
Dışkı kaçırma veya kaçırma, genellikle bölge ameliyatlarının bir yan etkisidir. Ameliyatsız bir şekilde yağ dolgusu ile başarıyla tedavi edilebilmektedir. Dışkı kaçağının kişinin kendisinden alınan yağ dokusuyla tedavisi Türkiye’de ilk defa Proktoloji Uzmanı Op. Dr. Atilla KAYA tarafından yapılmıştır.
– Taharetlenirken veya kağıtla silerken yeterli temizlik yapılmayıp dışkı bırakılması
– Fazla terleme, bölgenin ter içeriğinde protein olduğu için kokuşur.
– Makat çatlağı; çatlaktan olan kanama veya akıntı kokuya sebep olabilir.
– Basur, büyük memeler varsa havalanma azalır bu da sebep olabilir.
– Fistül, sürekli devam eden akıntı kokuya neden olabilir ama standart her hastada görülmez.
– Anal dermatit, sürekli nemlilik olur koku da eşlik edebilir
– Kondilon, makat siğili, aşırı salgı olabilir.
– Anüs apsesi boşaltması sonrası.
– Anüs kanseri, sürekli kanama ve salgı olur bunlar da kokuya neden olur.
Diğer hastalıklar
Crhon, soliter rektal ülser, paget hastalığı, kriptit (bunların Türkçesi yok), mantarlar, bağırsak sarkması.
Makatta Kötü Koku Nasıl Geçer?
– Kakosmi tedavisinde en etkili uygulama hipnoterapidir.
– Ameliyat sonrası görülen dışkı kaçağı dolguyla düzeltilir.
– Fissür için botox enjeksiyonu yapılır.
– Diğer hastalıklar da bilimsel veriler çevresinde uygun yöntemlerle tedavi edilir, bunun sonunda kokuyla ilgili sorun da biter.
Makatta Akıntı Sebepleri Nelerdir?
Yukarıda yazılan hastalıkların neredeyse hepsi diğer şikayetler yanı sıra akıntıya da neden olurlar ancak akıntının varlığı en çok fistül tam adıyla peri anal fistül hastalığını akla getirir. En sık ve belirgin sebep fistül olduğu için fistülü biraz daha ayrıntılı ele alalım.
Fistül makatın yanında bir delik olması durumudur. En sık sebep anüs apsesidir. Erken dönemde uygun şekilde boşaltılmayan apseler fistüle dönüşürler.
Diğer sebepler;
– Çatlak
– Basur
– Kondilom
– Kanser
– Mayasıl
– Bağırsak sarkması
– Anüs yetersizliği
– Anüste genişleme
– Aşırı terleme
Makatta Akıntı Nasıl Geçer, Tedavisi Nasıl Yapılır?
En sık sebep olan fistülün tek tedavisi ameliyattır. Fistülektomi, seton ve lazer yöntemleriyle tedavi edilir. Değişik tipleri vardır, ameliyat seçimi fistülün tipine göre seçilir. Özellikle komplike olan tiplerin tedavisi ciddi tecrübe gerektirir.
Yukarıda sayılan diğer hastalıklara bağlı akıntılar yine o hastalığın tedavisiyle son bulur.
Makatta Islaklık Neden Olur?
Yukarıdaki sebeplerin çoğu sayılabilir, özetle sebepler görülme sıklığı sırasına göre şöyle sıralayabiliriz.
– Anal dermatit
– Fazla terleme
– Fistül
– Fissür
– Kondilom
– Hemoroid (basur)
– Dışkı kaçırma
Makatta Islaklık Tedavisi
Anal dermatit (mayasıl); ilaç kullanılır, en etkili ilacı Pruzon Merhemdir.
Fazla terleme; en etkili hatta tek tedavisi botox enjeksiyonudur.
Fistül; cerrahi olarak alınır
Fissür; botox enjeksiyonu veya LİS ameliyatı yapılır
Kondilom (siğil); En kolay tedavisi radyo frekanstır, bulaşıcı olduğu için en kısa sürede tedavisi yapılmalıdır.
4. Derece hemoroid; iç basurların bağırsak yapısından kaynaklanan bir ıslaklıktır, hemoroidler alındığında düzelir.
Dışkı kaçırma; burada da bağırsak salgısı ıslaklık yapar.
Hangi Doktora Gidilir
Tüm bu hastalıkların teşhis ve tedavilerinden asıl sorumlu branş proktoloji bölümü, uzmanı da proktoloji uzmanı diğer deyimle proktologdur. Proktoloji uzmanı az sayıda olduğu için her hastane veya klinikte olmayabilmetedir. Yaşanılan şehirde veya gidilen hastanede proktoloji bölümü ve uzmanı yoksa bu durumda genel cerrahi uzmanına muayene olunabilir.
Referanslar:
Allan, A., Ambrose, N. S., Silverman, S., & Keighley, M. R. B. (1987). Physiological study of pruritus ani. British journal of surgery, 74(7), 576-579.
Ortega, A. E., & Delgadillo, X. (2019). Idiopathic pruritus ani and acute perianal dermatitis. Clinics in Colon and Rectal Surgery, 32(05), 327-332.